ભારતમાં 2022-23માં IPOથી ભંડોળ ઊભું કરવામાં 50%નો ઘટાડો

એક અહેવાલ અનુસાર, 37 ભારતીય કંપનીઓએ નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં મેઈન બોર્ડ IPO (ઈનિશિયલ પબ્લિક ઓફરિંગ) દ્વારા ₹૫૨,૧૧૬ કરોડ એકત્રિત કર્યા હતા. આ રકમ ૨૦૨૧-૨૨માં ૫૩ IPO દ્વારા એકત્ર કરાયેલ ₹૧,૧૧,૫૪૭ કરોડની સર્વકાલીન ઉચ્ચતમ રકમના અડધા કરતાં પણ ઓછી છે. પ્રણવ હલ્દિયા, ભારતમાં પ્રાથમિક મૂડી બજાર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી સંશોધન પેઢી PRIME ડેટાબેઝના મેનેજિંગ ડિરેક્ટરે […]

Share:

એક અહેવાલ અનુસાર, 37 ભારતીય કંપનીઓએ નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં મેઈન બોર્ડ IPO (ઈનિશિયલ પબ્લિક ઓફરિંગ) દ્વારા ₹૫૨,૧૧૬ કરોડ એકત્રિત કર્યા હતા. આ રકમ ૨૦૨૧-૨૨માં ૫૩ IPO દ્વારા એકત્ર કરાયેલ ₹૧,૧૧,૫૪૭ કરોડની સર્વકાલીન ઉચ્ચતમ રકમના અડધા કરતાં પણ ઓછી છે. પ્રણવ હલ્દિયા, ભારતમાં પ્રાથમિક મૂડી બજાર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી સંશોધન પેઢી PRIME ડેટાબેઝના મેનેજિંગ ડિરેક્ટરે જણાવ્યું હતું કે એકલા LICએ ₹20,557 કરોડનું યોગદાન આપ્યું છે, જે 2022-23માં એકત્ર કરાયેલ કુલ રકમના ૩૯% છે. LIC ના હોત તો IPOનું ભંડોળ માત્ર ₹૩૧,૫૫૯ કરોડ જ હોત. તેમ છતાં, ૨૦૨૨-૨૩માં  એકત્ર કરાયેલી રકમ હજુ પણ IPO ભંડોળ ઊભુ કરવાના સંદર્ભમાં ત્રીજા ક્રમની સૌથી વધુ છે.

રિપોર્ટમાં ઉમેરવામાં આવ્યું છે કે ભારતમાં એકંદર જાહેર ઇક્વિટી ફંડ એકત્રીકરણ પણ ૨૦૨૧-૨૨માં ₹1,73,728 કરોડથી 2022-23માં 56% ઘટીને ₹76,076 કરોડ થયું છે. 2022-23માં સૌથી મોટો IPO, જે અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો ભારતીય IPO પણ બન્યો હતો, તે લાઇફ ઇન્સ્યોરન્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયાનો હતો, ત્યારબાદ દિલ્હીવેરી (₹5,235 કરોડ) અને ગ્લોબલ હેલ્થ (₹2,206 કરોડ), સરેરાશ સોદાના કદ સાથે ₹1,409 કરોડનું છે.37 માંથી 25 IPO વર્ષના માત્ર ત્રણ મહિનામાં (મે, નવેમ્બર અને ડિસેમ્બર) લોન્ચ કરવામાં આવ્યા હતા, જે હલ્દિયાના જણાવ્યા અનુસાર, “બજારની અસ્થિર સ્થિતિ જે મોટાભાગના વર્ષના મોટાભાગના IPO પ્રવૃત્તિ માટે પ્રતિકૂળ હતી” એ સંકેત આપે છે. અહેવાલમાં વધુમાં નોંધવામાં આવ્યું છે કે 2022-23ના છેલ્લા ત્રિમાસિક ગાળામાં છેલ્લા નવ વર્ષમાં IPO ભંડોળ ઊભું કરવાની સૌથી ઓછી રકમ જોવા મળી હતી. 37 IPOમાંથી, માત્ર બે (Delhivery અને Tracxn) નવા યુગની ટેક્નોલોજી કંપનીઓ (NATC) ના હતા, જેની સરખામણીમાં 2021-22માં પાંચ NATC IPO એ ₹41,733 કરોડ એકત્ર કર્યા હતા, જે આ ક્ષેત્રની IPO પ્રવૃત્તિમાં મંદી દર્શાવે છે.

અહેવાલ મુજબ, પાછલા નાણાકીય વર્ષની તુલનામાં, રિટેલ રોકાણકારોનો પ્રતિસાદ ઓછો ઉત્સાહી જોવા મળ્યો હતો. રિટેલ રોકાણકારોની અરજીઓની સરેરાશ સંખ્યા ઘટીને માત્ર 5.64 લાખ થઈ છે, જે 2021-22માં 13.32 લાખ અને 2020-21માં 12.73 લાખ હતી. હલ્દિયાએ નોંધ્યું હતું કે મધ્યમ લિસ્ટિંગ કામગીરીએ IPO માટેના પ્રતિભાવને વધુ મ્યૂટ કરી દીધા હતા. લિસ્ટિંગની તારીખે બંધ કિંમતના આધારે સરેરાશ લિસ્ટિંગ ગેઇન ઘટીને 9.74% થયો, જે 2021-22માં 32.59% અને 2020-21માં 35.68%થી તીવ્ર ઘટાડો થયો.