Groundwater level: ભારતમાં ભૂગર્ભજળનું સ્તર 2025 સુધીમાં ઘટીને નીચું થઈ જશે, યુએન રિપોર્ટે આપી ચેતવણી

Groundwater level: યુનાઈટેડ નેશન્સના તાજેતરના અહેવાલ (UN report)માં ભારતમાં સિંધુ-ગંગાના તટપ્રદેશના કેટલાક વિસ્તારો પહેલાથી જ ભૂગર્ભજળના ઘટાડાના ટોચના બિંદુને પાર કરી ચૂક્યા છે અને તેના સમગ્ર ઉત્તર-પશ્ચિમ પ્રદેશમાં 2025 સુધીમાં ભૂગર્ભજળનું સ્તર ઘટીને અત્યંત નીચું થવાની ચેતવણી આપવામાં આવી છે. 70 ટકા ભૂગર્ભજળ સ્તરનો ઉપયોગ ખેતી માટે થાય યુનાઈટેડ નેશન્સ યુનિવર્સિટી – ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એન્વાયર્નમેન્ટ […]

Groundwater level: યુનાઈટેડ નેશન્સના તાજેતરના અહેવાલ (UN report)માં ભારતમાં સિંધુ-ગંગાના તટપ્રદેશના કેટલાક વિસ્તારો પહેલાથી જ ભૂગર્ભજળના ઘટાડાના ટોચના બિંદુને પાર કરી ચૂક્યા છે અને તેના સમગ્ર ઉત્તર-પશ્ચિમ પ્રદેશમાં 2025 સુધીમાં ભૂગર્ભજળનું સ્તર ઘટીને અત્યંત નીચું થવાની ચેતવણી આપવામાં આવી છે.

70 ટકા ભૂગર્ભજળ સ્તરનો ઉપયોગ ખેતી માટે થાય

યુનાઈટેડ નેશન્સ યુનિવર્સિટી – ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એન્વાયર્નમેન્ટ એન્ડ હ્યુમન સિક્યુરિટી (UNU-EHS) દ્વારા પ્રકાશિત અહેવાલ (UN report) દર્શાવે છે કે વિશ્વ છ પર્યાવરણીય બ્રેકિંગ પોઈન્ટ્સની નજીક આવી રહ્યું છે: ઝડપી લુપ્તતા, ભૂગર્ભજળ સ્તરનો ઘટાડો, પર્વત ગ્લેશિયર પીગળવું, અવકાશનો કાટમાળ અને અસહ્ય ગરમી.

લગભગ 70 ટકા ભૂગર્ભજળ સ્તરનો ઉપયોગ ખેતી માટે થાય છે, ઘણીવાર જ્યારે જમીન ઉપરના પાણીના સ્ત્રોતો અપૂરતા હોય છે. દુષ્કાળને કારણે થતા કૃષિ નુકસાનને ઘટાડવામાં ભૂગર્ભજળ સ્તર (Groundwater level) નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવે છે, જે આબોહવા પરિવર્તનને કારણે વધુ ખરાબ થવાની અપેક્ષા છે.

વધુ વાંચો: ભારતે UNSCમાં પેલેસ્ટાઈનને માનવીય સહાય આપવા અંગે પોતાનો પક્ષ રજૂ કર્યો 

કેટલાક દેશો પહેલાથી જ ભૂગર્ભજળના જોખમને વટાવી ચૂક્યા

જો કે, અહેવાલ ચેતવણી આપે છે કે જળસ્તર તેમના બ્રેકિંગ પોઈન્ટ પર પહોંચી રહ્યા છે. વિશ્વના અડધાથી વધુ જળસ્તર કુદરતી રીતે ભરપાઈ કરી શકે તેના કરતાં વધુ ઝડપથી ક્ષીણ થઈ રહ્યા છે. જ્યારે પાણીનું સ્તર હાલના કુવાઓ દ્વારા સુલભ સ્તરથી નીચે જાય છે, ત્યારે ખેડૂતો પાણીની એક્સેસ ગુમાવી શકે છે, જે સમગ્ર ખાદ્ય ઉત્પાદન પ્રણાલી માટે જોખમ ઊભું કરી શકે છે. સાઉદી અરેબિયા જેવા કેટલાક દેશો પહેલાથી જ ભૂગર્ભજળના જોખમને વટાવી ચૂક્યા છે, જ્યારે ભારત સહિત અન્ય દેશો તેનાથી દૂર નથી.

ભારતમાં Groundwater levelનો સૌથી મોટો વપરાશ

ભારત વિશ્વમાં ભૂગર્ભજળ સ્તર (Groundwater level)નો સૌથી મોટો વપરાશકાર છે, જે યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ અને ચીનના સંયુક્ત ઉપયોગને વટાવે છે. ભારતનો ઉત્તરપશ્ચિમ વિસ્તાર પંજાબ સહિત દેશની 1.4 અબજની વધતી જતી વસ્તી માટે બ્રેડબાસ્કેટ તરીકે કામ કરે છે. જેમાં પંજાબ અને હરિયાણા રાજ્યો દેશના ચોખાના પુરવઠાના 50 ટકા અને ઘઉંના 85 ટકા સ્ટોકનું ઉત્પાદન કરે છે. જો કે, પંજાબમાં 78 ટકા કુવાઓ અતિશય શોષિત માનવામાં આવે છે અને સમગ્ર ઉત્તર-પશ્ચિમ પ્રદેશમાં 2025 સુધીમાં ભૂગર્ભજળ સ્તર (Groundwater level)ની ઉપલબ્ધતા ગંભીર રીતે ઓછી થવાની આગાહી કરવામાં આવી છે.

વધુ વાંચો: Cyclone Hamoon નબળું પડયું, હવામાન વિભાગે જારી કરી વરસાદની આગાહી

ભારતમાં સિંચાઈ, ઘરેલુ વપરાશ ઉપરાંત ઉદ્યોગોમાં પણ ભૂગર્ભજળ સ્તર (Groundwater level)નો વપરાશ વધી રહ્યો છે. ભારતમાં 60% કરતા વધુ સિંચાઈવાળા ખેતી અને 85% પીવાના પાણીનો પુરવઠો ભૂગર્ભજળ પર આધારિત છે. ભૂગર્ભમાંથી પાણી મેળવવા માટે આડેધડ રીતે બોરવેલ કરવામાં આવી રહ્યા છે અને તેના પર સરકારનું કોઈ નિંયંત્રણ નથી. આ કારણોસર જમીનમાં પાણીનું સ્તર વધુ ઉંડે જઈ રહ્યું છે. જો આ જ સ્થિતી રહી તો ભારતમાં પણ ભૂગર્ભજળ ખુટી પડશે.

• 

  Ahmedabad Civil Hospital: બાળકો માટે યોજાશે

  Gujarat

• 

  અફઘાનિસ્તાનમાં પેસેન્જર પ્લેન ક્રેશ, મોસ્કો જઈ રહેલું પ્લેન રસ્તો ભટકી ગયું... વાંચો વિગતો

  International

• 

  ઈરાન-પાકિસ્તાન વચ્ચે આગળ શું થઈ શકે? જાણો ભારતે શા માટે રાખવી જોઈએ નજર?

  International

• 

  પાકિસ્તાની 'લાલ ટોપી'એ ઈરાનને ગાઝામાં ફેરવવાની ધમકી આપી.. ભારત વિરુદ્ધ ઓક્યું ઝેર

  International

• 

  Ayodhya: 22મીએ રામ લલ્લાની પ્રાણપ્રતિષ્ઠા કડકડતી ઠંડીમાં

  India